Bireyin sağlık durumu ve bakım gereksinimlerine göre hekimler, hemşireler, ev ekonomistleri, eczacılar, sosyal çalışmacılar, psikologlar, fizyoterapistler, konuşma terapistleri, uğraşı terapistleri gibi farklı meslek grupları bakımda rol alır.
Evde bakımın; fiziksel sağlık, psikolojik durum, bağımsızlık düzeyi, sosyal katılım, kişiler arası ilişkiler, kendi potansiyelini gerçekleştirme ve entellektüel gelişim süreçleri üzerinde olumlu etkileri söz konusudur.
Ayrıca aile bütünlüğünün korunmasına, stresin azaltılmasına, bireyin alışık olduğu çevrede yaşamına devam edebilmesine, alışık olduğu hobi ve sosyal etkinlikleri sürdürebilmesine imkan tanımaktadır. Bireylerin sağlıklarının korunması da multidisipliner bir yaklaşımla mümkün olabilmektedir.
Ülkemizde evde bakım hizmeti sunan kuruluşların sayıca son derece yetersiz olması, genel sağlık sistemine entegre bir evde bakım hizmetinin bulunmaması, evde bakım hizmetlerinin maliyetinin sağlık güvencesi sağlayan kurumlar tarafından karşılanmaması, bakım gerektiren kişiler için evde
bakılabileceği halde hastaneye ya da rehabilitasyon merkezlerine başvurulmasına neden olmaktadır.
Ayrıca bakım verenlerin bakım verme konusundaki bilgilerinin yetersiz olması, evde bakılan kişilerin yaşam sürelerinde kısalmaya neden olmaktadır.
Bireylerin evde bakımını güçleştiren durumlar arasında hızlı nüfus artışı, endüstrileşme ve kentleşme, iç ve dış göçler nedeniyle çekirdek aileye dönüşüm, ekonomik sorunların varlığı, kadınların çalışma yaşamına katılması, çekirdek aileye dönüşüm sonucu konutların küçülmesi, gençlerin yaşlılığa bakış açısı, kuşaklar arası iletişim bozuklukları, sağlığın bozulması ve bağımlılık sayılabilir.
Kronik hastalık prevalansının yüksekliği ve bu durumların oluşturduğu kısıtlılıklar nedeniyle bireylerde ortaya çıkan sağlık sorunlarının çoğu rehabilitasyon girişimlerini gerektirmektedir.
Kapsamlı ve çağdaş rehabilitasyon hizmetlerinin her aşamasında farklı görevlere sahip profesyoneller, multidisipliner ve interdisipliner bir ekip çalışmasıyla bireylerin potansiyellerini en üst düzeyde gerçekleştirmelerini amaçlamaktadır.
Günümüzde geçici ya da sürekli bakıma gereksinim duyulan durumlarda bakım sorumluluğunun sadece aile ile çözümlenemeyeceği gerçeği anlaşılmış, topluma da sorumluluklar yüklenmiştir.
Ülkemizde evde bakım ile ilgili sorunlarla başa çıkabilmek için, evde bakım hizmetlerinin profesyonel anlamda oluşturulması gerekmektedir. Evde bakım hizmeti verilecek hastaların belirlenmesinde objektif kriterlerin bulunması, evde bakım verenlerin bakım konusunda eğitim ihtiyaçlarının karşılanması, bakım standartlarının oluşturulması ve destekleyici nitelikteki hizmetlerin verilmesi gerekmektedir.
Hizmet sunumunda modelin belirlenmesi kadar gerekli insan gücü ve alt yapı planlamasının da yapılması önem taşımaktadır. Evde bakım hizmeti en ideal anlamda yaşanılan ortamda ve çevreden koparılmadan, bireyin yakınları tarafından yapılabilir.
Önemli olan ülkemizde halen pek çok batılı ülkede kaybedilmiş olan güçlü aile bağlarının korunması ve daha da güçlü hale getirilmesidir. Kurumların ve devlet politikalarının katkısı bu bakımda maddi destek ve bilgi aktarımı yönünde olursa anlam taşıyabilir.
Artan yaşam süresinin, yaşam kalitesini de beraberinde getirebilmesi için gerekli tedbirler alınmalıdır.
Bakım ihtiyacının sadece ailenin değil, toplumun ve devletin de sorumluluğu olduğu unutulmamalıdır. |
