Ocak Ayı
- Tüylü Akasya (Clematis Cirrhosa) bitkisini evinize yakın bir yerde yetiştirin. Böylece ilkbahara kadar muhteşem kokusunun tadını çıkarabilirsiniz.
- Dulaptal Otu 'nun (Daphne mezereum) parlak mor çiçekleriyle bahçenizi renklendirmesini istiyorsanız en uygun dikim zamanı bu ay.
- Kuşüzümünden (Blackcurrant) yaz aylarında daha çok verim almak istiyorsanız dallarını budayın. Yeni sürgünler vermesi için dört yaştan büyük olan dalları kesin.
- Bitkileriniz fırtına ve soğuktan zarar gördüyse, kırılan dalları budayın ve dik durmalarını sağlamak için sırıklarla bağlayın. Ancak bağı sıkı tutmayın, çünkü kar yağması durumunda ağırlaşacağı için tekrar kırılabilir.
- Karaca otu (Helleborus) ve hosta (gösterişli yaprakları ve ince uzun çiçekleri olan bir bitki) bitkilerinin yeni sürgünlerini salyangozların vereceği zararlara karşı koruyun.
Bitkiler nasıl budanır?
Bitkiler çiçek verdikten hemen sonra budanabilir. Ölü ve hastalıklı dalları öncelikle kesin. Budama yaparken amacınız havanın bitkinin etrafında rahatlıkla dolaşmasını sağlamak olmalıdır.
Şubat Ayı
- Zambak soğanlarını bu ay içinde saksınıza dikin. Pencere kenarında serin bir yere yerleştirin. Böylece Mart ayında kokusu tüm evinize yayılacaktır.
- Bahçenizde karnabahar, kabak gibi sebzeler yetiştiriyorsanız toprağa kireç eklemeyi unutmayın. Bu sebzelerinizin köklerinde oluşabilecek hastalıkları engelleyecektir.
- Orta ve kuzey Amerika'da yetişen bir çeşit bitki olan Mahonia artık ülkemizin bahçelerini de süslüyor. Eğer üzerindeki ölü çiçekleri keserseniz bitkinizin daha da yeşermesini sağlayabilirsiniz.
- Yıldız (Dahlia) çiçeğini dikeceğiniz toprağın nemli olmasına dikkat edin. Ayrıca iyi ışık almasını ve bulunduğu sıcaklığın 10 derecenin altında olmamasını sağlayın.
- Cadı fındığı, bahçenize hoş bir koku katabilir. Kokulu sarı çiçeklerini kışın açan bitki farklı bir görünüm sağlayacaktır.
- Hoş bir yaz ürünü olarak bahçeniz ya da seranızda cherry domates yetiştirmek istiyorsanız dikmek için tam zamanı.
Toprağın ekime hazırlanması
Öncelikle sert olan toprağı gevşetin. Tırmıkla gevşettiğiniz toprağın üzerinden geçin. Sonra da gübreleyin. Artık istediğiniz bitkiyi dikebilirsiniz.
Mart Ayı
- Salon bitkilerinizin daha büyümesini istiyorsanız saksılarını büyütün.
- Sarımsak tohumlarını 5 cm derine 15 cm arayla dikin. Drenajı iyi yapılmış bir toprakta Temmuz ayından itibaren afiyetle yiyebilirsiniz.
- Satın aldığınız toprak karışımlarını birkaç küçük torba yerine tek büyük bir torbada almayı tercih edin. Toprağınızı kullanmadan önce ılık bir yerde bekleterek ılıtın.
- Geçen sonbahar nergis (daffodil) dikmeyi unuttuysanız, çiçekçiden saksıda hazır açmışını alarak bahçenize dikebilirsiniz.
- Maydanozları, verimli toprakta yarı gölgede kalan bir alana ekin. Düzenli olarak yapraklarını toplayın ki tazeleri çıksın. Kıvırcık yaprakları daha dekoratif görünse de düz yapraklıları daha lezzetlidir. Gülleri budayın. Zarar görmüş dalları ayırın ve yüksekliklerini yarıya indirin.
Saksıya tohum ekimi
Saksıyı ağzına kadar toprakla doldurun. Üzerine elinizle hafifçe vurarak düzleştirin. Tohumları yüzeye serpin. Tohum ambalajlarının arkasında üzerini toprakla kaplayıp kaplamayacağınız yazar. Eğer kaplanacaksa üzerine toprağı yayın ve ince delikli süzgeç ile sulayın.
Nisan Ayı
- Yaprak ve ölü çimenleri tırmıkla toplayın.
- Çimlerinizi böcek öldürücü de içeren uygun gübre ile besleyin. Ayrıca bu aydan başlayarak sonbaharın sonuna kadar her hafta düzenli olarak çimlerinizi biçin.
- Baharda çiçek veren orman asmalarınızı (clematis montana) budayın. Yanlara doğru uzanan dalları 5-10 cm kalacak şekilde budayın. Bu hem boyutunu hem de canlılığını korumasını sağlayacaktır.
- Ağaçlarınız ve bitkileriniz arasında kalan boşluklara hızlı yetişen çiçekler dikin. Böylece aralarda boşluk kalmaz. Aynısefa (Calendula), Pembe düğün çiçeği (clarkia) ve Yer Açelyası (Godetia) bahçenize renk katacaktır.
- Yazın taze salata yemek istiyorsanız yeşil soğan, marul, turp gibi sebzeleri dikmenizin tam zamanı.
- Bol güneş gören bir yere mavi çiçekli çarkıfelek (passiflora caeruela) dikin. Yazın çiçeklerini açacaktır.
- Büyük terracotta saksılara zambak (lily) ve tesbih çiçeği (canna) dikin. Hoş bir görünüm sağlayacaksınız.
- Japon kirazının pembe çiçekleri nisan ve mayıs aylarında bahçeler için mükemmel bir seçim. Ağacın yaprakları sonbaharda sıcak bir turuncuya dönüşerek bahçenize farklı bir görünüm katacaktır.
Mayıs Ayı
- Zararlı otlardan kurtulmak için her gün 10 dakika onları temizleyin.
- Yeşil sinekler bitkilerinize zarar verebilir. O yüzden bitkilerinizi ilaçlayın.
- Bahçenize havuç dikiyorsanız onları sineklerin yumurtalarından korumak için etraflarına 60 cm yüksekliğinde bir çit koyabilirsiniz.
- Yaz çiçeklerine yer açmak için bahar çiçeklerini kaldırın. Gelecek yıl ekmek için tohumlarını saklayın.
- Güneşli bir köşede 13 mm derinliğe ayçiçeği tohumları ekin. Yürüyüş yolunuzu renklendirmek için yolun her iki tarafını ayçiçekleriyle donatabilirsiniz.
Böceklerle başa çıkma
Büyük zararlıların küçük kolonilerini elinizle temizleyebilirsiniz. Böceklerden zarar gören dal ve yaprakları kesmeniz gerekir. Çünkü bunlar böceklerin çoğalmasına yol açabilir.
Haziran Ayı
- Güller bu dönemde tohuma kaçmaya başlarlar.
- Don tehlikesi geçtiği için yazlık bitkilerinizi dikebilirsiniz.
- Yürüme yoluna saksılar asabilirsiniz. Bu saksılar her gün sulama gerektirebilir. Bu yüzden düzenli bir sulama programı oluşturun.
- İki senede bir açan çiçekleri seneye baharda açmaları için dikebilirsiniz. Bu çiçekleri sıralar halinde belli bir alana dikin. Sonbaharda ise onları çiçeklenmesini istediğiniz yerlere dikin.
- Kuşların zarar vermesini engellemek için meyveli ağaçların üzerine ağ gerin.
Ölü bitkiler
Çiçekleri solmuş bitkilerinizi iyi durumda tutabilmek için yaprak bağlantısının hemen üstünden çiçek makasıyla kesin. Yeni sürgünler buradan çıkacaktır.
Temmuz Ayı
Morsalkımlarınızı filizlerini yarı yarıya veya 5 gonca kalacak şekilde kısaltın. Yaz budaması büyümeyi yavaşlatarak gelecek sene için çiçek goncalarının oluşmasına yardım eder.
- Safran ve sonbahar çiğdemlerinin sonbaharda görülebilmesi için küçük gruplar halinde funda çalılarının önlerine ekin.
- Yılın bu zamanında güllerde kararma belirtileri başlayacaktır. Ağır hastalıklar önce goncalara, oradan da dallara yayılarak bitkide yaprak kaybına yol açabilir. Hastalıklı kısımları ayırın ve koruyucu ilaç sıkın. Zayıf bitkilerinizi gül toniği ile besleyebilirsiniz.
- Allium gibi bitkilerin olgun tohum başlarını kese kâğıdı ile koruyun. Birkaç gün boyunca ılık ve kuru bir yerde muhafaza edin. Ekme zamanı gelinceye kadar hava almayan bir kutuda saklayın.
- Olgunlaşan meyveleri ince bir örtü ile kuşlardan, kulağakaçanlardan ve eşek arılarından koruyun. Tül perdeler veya müslin kumaşı da aynı şekilde kullanılabilirsiniz.
- Çiçekliklerinizdeki küf oluşumlarını takip edin. Çürüyen çiçekleri temizleyin ve hastalıklı bitkilere mantar öldürücü ilaçlar kullanabilirsiniz.
Ağustos Ayı
- Lavanta ve kunduz otu (statice) gibi çiçeklerin kesilerek kurutulma zamanı. Bozulmamış çiçekleri toplayıp küçük desteler halinde gevşek bir biçimde bağlayın. Baş aşağı asarak havadar ve ılık bir ortamda saklayın.
- Kurumuş olan bitkileri toprak saksılardan çıkarıp yerine yıldız çiçekleri (dahlia), pat çiçeği (aster), krizantem ve süs kabağı ekerek renklendirin.
- Domatesleri artık beslemeyin ve sulamayı azaltarak çatlamalarını engelleyin. Olgunlaşmalarını hızlandırmak için aralarına bir muz koyun.
- Çimlerinizi aşınma ve bozulmalara karşı, zararlı bitkilere ve hastalıklara karşı gözden geçirin. Ölü çimleri ayıklamak için hafifçe tırmıklayın ve zararlı bitkilere karşı noktasal olarak kimyasal öldürücü kullanın ya da elle kazarak çıkartın.
- Hastalanan yamalar için mantar ilacı kullanın. Tamir edilemeyeceğini düşündüğünüz yerler için sonbaharda çim tohumu ekimini ya da turf yerleştirmeyi planlayın.
- Olgunlaşan sebzeleri toplayın. Eğer ürünler daha fazla kalırsa tohumlanacağından yenmeyecektir. Erken toplayarak en iyi tadı ve sertliği yakalayın.
Çimenlik alanların bakımı
Çimen ekerken öncelikle zeminin düz olduğundan emin olun. Taşlardan ve kaya parçalarından toprağı arındırmak için tırmık kullanın. Sonra suni gübre uygulayın. Bahar ve yaz ayları boyunca düzenli bir şekilde bahçenizi gübreleyerek çimenlerinizin bakımını sağlayabilirsiniz
Eylül Ayı
- Acı baklaların (Lupin) ve diğer yıl boyu yeşil kalan çiçeklerin toprağını kazın. Büyük öbekleri daha küçük parçalara bölün. Bir çiçeğin dış bölümündeki filizler her zaman en iyi tutan filizlerdir. Eğer filizi hemen ekemeyecekseniz suda muhafaza edin.
- Renkli yaz çiçeklerinizi geceleri kâğıt ya da poşete sarabilirsiniz. Soğuk gecelerde çiğe karşı alacağınız bu önlem sayesinde çiçekleriniz Ekim ortasına kadar açacaktır.
- Havuzunuzdaki yaprakları çürümeden önce temizleyin. Havuzunuzu bir ağ ile kapatabilir yaprakların suyu kirletmesini engelleyebilirsiniz.
- Bahçenizden topladığınız çürümüş yabani ot, çim gibi artıkları verimli bir toprak elde etmek için dönüştürün. Çürümeyi hızlandırmak için nitrojen bakımından zengin gübreler kullanabilirsiniz.
- Gülhatmi gibi çiçekleri bir sonraki bahar mevsimi için ekin. Kısa diziler halinde kısmen gölgede de kalabilen güneşli bir yere ekin.
- Yabani otların kök salmasını önleyici ve aynı zamanda toprakta nemi muhafaza etmeye yönelik önlemler alabilirsiniz.
- Meyve fundalıklarının üzerine ağlar atabilirsiniz; böylelikle kuşların ürünlerinize zarar vermesini önlemiş olursunuz.
Bitkilerin temizlenmesi
Sınırları korumak için kurumuş, ölmüş otları, yaprakları temizleyin. Fundalıkları temizlemek için bahçe makası kullanabilirsiniz. Bir çiçeği budarken yaprak ya da dalların gövdeyle birleştiği yerden kesmeye çalışın. Bu nokta yeni filizlerin ve tomurcukların çıktığı yerdir.
Ekim Ayı
- Solmakta olan yerlere süs çimleri ekin. Değişik yükseklik, doku ve renkleri karıştırın.
- Çiçek tarhlarına düşen yaprak ve dalları tırmıkla toplayın aksi halde tohumlananları çürütebilir. Gübreyi oluşan dalların etrafında toprağa serpin.
- Yüzey drenajını iyileştirmek için çimin nemli kısımlarını bel ile delin.
- Bahçenize yabani hayat canlılarının uğramasını teşvik etmek için alıç dikin.
- Yaz başında hoş kokular için oryantal zambakları ekin. Açıkta korunaklı bir yerde tutarak toprağının kurumasını engelleyin.
- Seranızda zararlı böceklerin ve hastalıkların kuluçkalanmasını engellemek için seranızı temizleyerek dezenfekte edin.
- Kışı geçirmekte olan bitkileriniz varsa, bitkileri ısı kayıplarından korumak ve rahat etmeleri için sera camlarını içeriden balonlu polietilen ile kaplayın.
- Çam ve yaprak dökemeyen bitkilerinizden yanlış yerlerde olanlarını kaldırarak nakledin. Bu işlemi yaparken mümkün olduğunca fazla kökü alın ve nakil sonrasında iyice sulayın. Açık bölgelerde kurutucu rüzgarlardan yaprakları korumak için geçici perdeleme yapın.
- Süpürgeotu, hercai menekşe ve süs kabaklarını pencerenizin önüne koyacağınız saksılara dikebilirsiniz.
Bitkilerin kıştan korunması
Bitkilerinizi bahçıvan örtüsü ile örterek veya çubuk ve bahçıvan örtüsünden tente yaparak rüzgârlardan koruyun. Otsu bitkilerin taçlarını saman yastığı ile koruyun.
Kasım Ayı
- Kuşlar için bahçenize yer fıstığı torbaları asın ve çimlere elma koyun.
- Bektaşiüzümlerinizin hastalıklı veya kalabalıklaşmış dallarını budayarak ertesi yılda bereketli bir mahsul vermesi için teşvik edin. Uç noktalardaki yeni büyümeleri yarı yarıya, yan dalları ise 5 cm kalacak şekilde kısaltın.
- Yazlık çiçeklerinizi toprak saksılardan çıkartın ve yerine mevsimlik çiçek ekmeyecekseniz saksıları yıkayarak içeride saklayın. Aksi halde donmaya karşı koruması olmayan saksılar çatlayabilir.
- Toprağınızın kötü drenajlı kısımlarını düzeltmek için bel ile kumtaşı yerleştirin veya kazarak kil kırıcı gübre ekleyin. Eğer toprağınızda büyük parçalar varsa donan toprak büyük parçalarını kırılarak kolay işlenmesini sağlayacağından tabiat anayı kışın kendi işleyişine bırakın.
- Eğer Brüksel lahanası yetiştiriyorsanız toplayabilirsiniz. Toplamaya dalın alt kısımlarından ceviz büyüklüğüne erişenlerden başlayın.
- İlkbaharın sonlarında canlı bir görünüm için lale ve sümbül soğanları ekin.
Bitki soğanlarından faydalanma
İlkbahar bitki soğanlarını sonbaharda ve yazlıkları da ilkbaharda ekmeniz gerekiyor. Alacağınız dolgun ve küfsüz soğanları ilk fırsatta ekmelisiniz. Soğanları dikerken dikkat etmeniz gereken, bitki soğanının yüksekliğinin 3 katı derinliğinde bir çukur kazarak kendi yüksekliğinin 2 katı toprakla örtmeniz gerektiği.
Aralık Ayı
- Tırmanarak yayılan gülleri kesin. Eski çiçekli dalları ana dala 5 cm kalacak şekilde keserek yeni dalları desteklerine bağlayın.
- Ağaç bağlarının kabuğu zedelemeyecek şekilde sıkılığını kontrol edin.
- Küçük ev bitkilerini büyük, dekoratif bir kapta toplayın. Kaşındırıcı bitkilere karşı eldiven giyin.
- Tırmanıcı bitkilerin düzensiz dallarını ve duvar çalılarının cam ve kapı çerçevelerine uzananlarını budayın. Hızlı tırmanıcıları budarken yeni dalların gelişmesi için yeterli yeri bırakın.
- Bahçe makaslarınızı her kullanımdan sonra metil alkollü karışımlarla temizleyerek hastalıkların yayılma ihtimallerini azaltın.
- Artık yaprakları dökülmüş ve dalları kalmış olan, yerine göre fazla gelişmiş dikili bitkilerinizi taşımak için iyi bir zaman. Donma tehlikesi olmayan kuru bir gün seçin. Bitkiyi mümkün olduğunca kökünü alacak şekilde çıkartın. Arkadaşlarınızdan da yardım alarak, önceden kazılmış bir çukura kalın bir naylon yardımıyla taşıyın.
- Eski, ihmal edilmiş bir elma ağacınız varsa yeniden verimli olması için budamanın tam zamanı. Karışmış ve hastalıklı olan dalları kesin, aşırı kalabalıklaşmış yerleri inceltin. Ağaçta havanın merkezde rahatlıkla dolaşabileceği bir açıklık oluşturmayı hedefleyin. |
