İdeal bir çocuk yetiştirmek söylenilenden çok, kurulan ilişki biçimine bağlıdır. Çocuğun hayat yolu çizilemez, ancak ona kendi yolunu çizebileceği bir harita verilebilir.
Sevginin büyükten küçüğe, saygının küçükten büyüğe yöneleceği doğru değildir. Büyüğün küçüğe gösterdiği saygı, küçüğe saygılı olmayı öğretir.
Çocuğa saygı, çocuğun bağımsız bir varlık olduğunu kabullenmektir. Çocuklara verilebilecek en değerli hediye ilgi ve zamandır.
Anne-baba olmanın en zor tarafı, bir şeyin nasıl doğru yapılacağını bildiği halde, yanlış yapılmasına sabır göstermektir. Hoşgörü başkalarını istediğimiz gibi olmaya zorlamak değil, kendi istediği gibi olmasına imkân vermektir.
Çocuklara örnek verileceğine, onlara örnek olunmalıdır. Çocuklar, anne-babanın görülen birçok özelliğini aldığı gibi, gözle görülmeyen özelliklerini de alır. Çocuk bağımsız bir birey olacaktır.
Çocukların doğru davranması uzaktan kumanda ile sağlanamaz. "ellerini yıka", "dişlerini fırçala", "odanı topla" demek yetmez. Çocuğunuza her gün zaman ayırın. Önemli olan ayırdığınız zamanın uzunluğu değil, ayrılan süreyi onu mutlu edecek biçimde kullanmaktır.
Çocukların eğitiminden TV değil, anne-babalar sorumludur. Günümüzde birçok evde TV, çocuk bakıcısı olarak kullanılmaktadır. Her konudaki alım kararının öncelikle "ucuz" veya "pahalı" kelimeleriyle değil, alınacak nesnenin bu paraya "değer" veya "değmez" oluşu ile ilgili olduğunu anlatın. Çocuğunuza paranın değerini öğretin.
Çocukların yanlışlarını değil, doğrularını yakalayın. Eğitmek, doğru tepki vermektir. Önemli olan çocuğun kardeşine veya arkadaşlarına kıyasla ne kadar başarılı olduğu değil, kendi yapabileceklerine kıyasla ne kadar başarılı olduğudur.
Çocuğunuzun başarılarını övün. Ama överken aşırıya kaçmayın. Samimiyetinizden şüpheye düşebilir. Çocuğunuza çocuk gibi davranırsanız, o da hep çocuk kalır.
Çocuk Yetiştirmede
Bebekler
Kendinize uygun bir şekilde bebeğinizin bakım programını geliştirin. Uymanız mümkün olmayan programı uygulamanız da mümkün olmayacaktır. Bebekler her yerde uyuyabilirler. Ancak eğer siz onların sessiz ortamda uyumalarını düşünüp öyle alıştırırsanız o zaman bebeğiniz gürültülü ortamlarda uyuyamaz. Gece boyunca bebeğinizin uyuyabilmesi için, onu gece boyunca rahat bırakmanız gerekecektir.
Anne Babadan Ayrılma
Siz çocuklarınıza sizden ayrı kalmalarına fırsat vermediğiniz sürece onlar da sizden ayrı kalmayı öğrenemeyeceklerdir. Çocuğunuz her an sizi görmek için can atmıyor.
Çocuğun Odası
Çocuktan odasını her an temiz ve düzenli tutmasını beklemeniz çocuğunuzla aranızda gereksiz gerginliklere yol açacaktır. Evinizin ortak alanlarında çocuğunuzdan kendi dağıttıklarını toplamasını istemeniz ona, diğerlerine saygı duymayı öğretecektir.
Ama bu, kendi odası için geçerli değildir. Çocuğunuzun odasında siz yaşamıyorsunuz. Oda temizliğini ve düzenini bir kontrol konusu haline getirmediğiniz sürece çocuğunuz kendi çapında odasını temiz ve düzenli hale getirecektir. Eğer bu konuyu bir güç meselesi haline getirirseniz, o zaman çocuğunuz size daima karşı gelecektir.
Kontrol, Karar ve Seçenekler
Seçenekler çocuklar için çok önemlidir. Hayatlarını kendileri kontrol ettikleri hissini verir onlara. Çocuğunuza biraz kontrol etme fırsatını verirseniz çocuğunuzun size, karşı çıkma eğilimi azalacaktır. Çok ciddi sonuçlar yaratılamayacak konularda bırakın, hata yapıp hatalarını da kendileri öğrensinler.
Sorumluluk ve Para
Anne ve babanın sorumluluğu, çocuğun temel ihtiyaçlarını karşılamaktır. Lükse kaçan istekler sağlanabilir de sağlanmayabilir de. Temel ihtiyaçlar anne ve baba tarafından tanımlanır.
Eğer çocuğunuz bundan fazlasını istiyorsa o zaman onun da para konusunda yardımcı olması öğretilmelidir. Örneğin cep harcıklarını biriktirip sembolik bir katkıda bile bulunsa bu, çocuk için çok önemli bir kavramdır.
Türkiye'de çocuk yetiştirmede en büyük sorunlardan bir tanesi budur. Erişkin insanlar bile halen anne ve babalarından gereğinden fazla maddi destek görmektedirler.
Ergenlik Çağı
Hemen hemen tüm gençler ergenlik çağında, anne ve babalarının "modern zamana" uymadıklarını düşünürler. Onlarla birlikte vakit geçirmekten kaçınırlar. Bu tarz davranışları kişisel bir hakaretmiş gibi görmeyin. Bu tarz davranışlara ergenlik çağındaki bir gencin "normal" tepkisiymiş gibi bakın.
Bu konularda konuşmamaya ve gencin sürekli üzerine gitmemeye çalışın. Bunları ne kadar çok yaparsanız o kadar çok çocuğunuz da bu davranışlarını sürdürmeye çalışır. Sizin onları kontrol etme isteğiniz onların bu kontrole karşı gelme isteğiyle aynı orantıdadır.
|
